bajka rosyjska - "Bajka o Złotym Koguciku"

Bajka o złotym koguciku

bajka rosyjska 

(wierszowana)

Za siedmioma królestwami, dziesięcioma granicami, 

żył car Dadon. Od młodości, słynął dość w swej srogości, 

by sąsiadów gnębić śmiało, kiedy tylko mu się chciało. 

Lecz na starość zmienił zdanie, gdy mu zbrzydło wojowanie. 

Zakosztować chciał pokoju. Tak sąsiedzi dla rozboju: 

wojów słać na jego grody jęli, czyniąc straszne szkody.

Aby w krańcach swym rubieży, nie dopuścić do grabieży, 

musiałby mieć zgromadzone, wojsk zastępy niezliczone. 

Dwoją, troją się wielmoże, żaden sprawić się nie może: 

Południowych strzegą granic 

– Wróg na wschodzie, wszystko na nic.

Skończą tam. Niechcianych gości 

pełne morze, więc ze złości Dadon łzy wylewał cenne, 

w noce ciemne i bezsenne. Żyć nie daje ten frasunek!

Przeto z prośbą o ratunek, umyślnego wysłał chłopca po starego maga - Skopca, 

Carskim darząc go ukłonem, stanął mędrzec przed Dadonem 

i wydobył z worka kurka, który miał ze złota piórka. 

Potem rzekł: 

- Chcąc wyjść z obierzy posadź, Panie, go na wieży. 

Złoty kurek, gdy tam siędzie, stróżem twoim wiernym będzie. 

Kiedy siedzieć będzie grzecznie, możesz czuć się tu bezpiecznie; 

lecz gdy zaczną twą granicę nękać jakieś nawałnice, 

czy to wrogich wojsk napaści, czy nieszczęścia innej maści, 

w mig kogucik złotopióry, straszny krzyk podniesie z góry. 

Wstrząśnie się, grzebieniem rzuci i w tę stronę się obróci. 

Car raduje się, dziękuje, góry złota obiecuje: 

- Za przysługę, dar zaklęty – mówi władca wniebowzięty- 

– Każde pierwsze twe życzenie spełnię w jedno oka mgnienie. 

Złoty ptak ze swojej wieży, zaczął carskich strzec rubieży. 

Ledwie gdzieś się bieda zdarzy, w dzień i w nocy tkwiąc na straży. 

Drgnie kogucik, łebkiem rzuci, w tamtą stronę się obróci, 

„Kukuryku! – krzyknie duchem – rządź i leż do góry brzuchem!” 

Tak sąsiedzi spokornieli, dłużej nękać go nie śmieli, 

bowiem Dadon ostrzeżony dał im opór z każdej strony. 

Rok za rokiem biegł bezpiecznie, siedział ptak na wieży grzecznie; 

lecz pewnego dnia Dadona zrywa służba wylękniona: 

„Panie! Zbudź się! Czasu szkoda! – płacze pierwszy wojewoda. 

– Bieda! Ojcze nasz i zbawco!” 

- Co takiego, co łaskawco? – pyta Dadon nieprzytomnie 

– Jaka bieda? Co? Wy do mnie?

Takie usłyszał wyjaśnienie: 

- Kurek wieści zagrożenie. Strach króluje w twej stolicy. 

Car do okna : 

– na iglicy ptak się miota jak szalony, na wschód dzióbkiem odwrócony.

Mniej słów, carze, więcej ruchu! 

- Na koń!- krzyczy. – Ej, co duchu! 

Wojsko śle, gdzie słońce wschodzi. Władcy starszy syn dowodzi. 

Skończył strażnik pieśń kogucią, a car drzemkę sobie uciął. 

Mija osiem dni po cichu, o wyprawie ani słychu... 

- Gdzież-ci jesteś, synu gdzież-ci? - nie ma Dadon żadnych wieści. 

Kurek pieje znów na wieży, więc zwołuje car żołnierzy. 

Nakazuje wnet młodszemu, by z odsieczą szedł starszemu. 

Znowu ósmy dzień nadchodzi; w strachu żyją starzy, młodzi. 

Wtem ptak zapiał po raz trzeci i car szepcąc: 

- Biedne dzieci! 

Powiódł wojsko na wschód wraży, sam nie wiedząc, co los zdarzy. 

Kroczy wojsko w dzień i w nocy, bezustannie, do niemocy. 

Śladów ni pobojowiska, ni kurhanu, ni ogniska, okolica pusta, cicha. 

Myśli Dadon: 

- Co u licha?... 

Oto ósmy dzień nadchodzi, car swe wojsko w góry wodzi. 

Nagle z dzikich gór podnóża strojny namiot się wynurza. 

Wszystko w dziwnym trwa bezruchu w stromym żlebie zbrojnych zuchów. 

Trupy ścielą się pokotem. Stanął Dadon przed namiotem… 

Słowo tego nie opowie! Zmarnowali się synowie: 

Bez pancerzy, bez puklerzy, dwóch rycerzy martwych leży, 

godząc w piersi swe żelazem. Ich rumaki błądzą razem, 

po zdeptanej w boju trawie, po zbrukanej krwią murawie… 

Car zaszlochał: 

-Dzieci, dzieci! Biada mi! Och, wpadły w sieci 

Dwa sokoły, bracia młodzi! Biada! Moja śmierć nadchodzi. 

Płaczą wszyscy nad Dadonem. Zajęczały głuchym tonem 

piargi i zabiło młotem serce gór. Wtem, pod namiotem ruch się 

zrobił i dziewica, szamachańskich stron caryca, 

w blasku zorzy cudna mara, wyszła na spotkanie cara. 

Jakby w słońce spojrzał w mroku, ścichł car, topiąc wzrok w jej wzroku. 

Zaraz poszło w zapomnienie synów obu zatracenie. 

A caryca do Dadona śmieje się rozpromieniona, 

dyga i pod rękę bierze, chcąc go podjąć w swej kwaterze. 

Sadza cara jegomości, jadłem i napitkiem gości, 

a gdy zalśni nowiem, ściele łóżko złotogłowiem. 

Potem tak przez tydzień cały, na jej władzę osłupiały, 

zniewolony, zachwycony, car ucztował jak u żony. 

Nadszedł w końcu czas powrotu. Ruszył w drogę car z namiotu 

z całą swoją zbrojną siłą i carycą roztomiłą. 

Orszak plotki poprzedzały, fałsz i prawdę rozgłaszały. 

Pod stolicą, u bram grodu, wrzawa wita ich narodu. 

Wszyscy biegną za karetą, wa władyką i kobietą, 

Wszystkich car łaskawie wita… Nagle spośród głów wykwita 

Saraceński kołpak biały – stary Skopiec gna z mozołem. 

- Czołem, mój ojczulku, czołem - rzecze Dadon,- bez urazy, 

chodź tu, czekam na rozkazy! 

- Carze – mędrzec odpowiada – nam rozliczyć się wypada. 

Czy pamiętasz? Dałeś słowo, za zasługę narodową, 

każde pierwsze me życzenie spełnić w jedno oka mgnienie. 

Teraz oddaj mi dziewicę, szamachańskich stron carycę… 

Car oniemiał ze zgryzoty: 

- Co ty? – rzekł do starca. – Co ty? 

Co się z twym rozumem stało? Czy cię licho opętało? 

Co też przyszło ci do głowy? Chociaż jestem honorowy, 

wszystko swoje ma granice. Śmieszne! Ty byś chciał dziewicę? 

Zapomniałeś, kim-że jestem? Poproś tylko, jednym gestem 

dam ci konia, tytuł księcia, złota nie do udźwignięcia, 

Choćby pół cesarstwa mego. 

- Nie chcę, Panie, nic innego. Pragnę tylko tej dziewicy 

– Szamachańskich stron carycy. – mędrzec w odpowiedzi rzecze. 

Plunął car: 

- Ech, nie, człowiecze! 

Mogąc bogactw mieć bez liku, dręczysz siebie sam, grzeszniku. 

Zmykaj starcze, pókiś cały, nie chcę wiedzieć tej zakały!

Chciał staruszek coś powiedzieć, lecz z kim spór wieść, trzeba wiedzieć. 

Car go berłem palnął w ciemię, Skopiec plackiem padł na ziemię 

– I cześć pieśni. Tu stolicę zgroza zdjęła. 

A dziewica: 

- „Hi-hi, ha-ha”- cała w śmiechu! Widać się nie boi grzechu. 

Car, choć był wzruszony silnie, to uśmiechnął się przymilnie. 

Orszak wjechał za rogatki… Nagle brzęk się ozwał rzadki 

i zobaczył lud stolicy, kurka, który znad iglicy 

zleciał, śmignął nad ulicą, siadł za carską potylicą, 

zadrżał, dziobem ją przyszpilił i wzbił w górę. 

W tejże chwili władca Dadon spadł z karety, 

westchnął raz i …. zmarł niestety. 

A caryca się rozwiała, jakby nigdy nie istniała. 

Choć to bajka, zawsze przecie jakaś prawda w nią się wplecie.

Autor: Aleksander Puszkin

Przeczytaj też bajki z innych zakątków świata w zakładce: Alfabetyczny spis treści wszystkich bajek, a także inne bajki europejskie