Szkolne przygody Pimpusia Sadełko - bajka polska wierszowana

Szkolne przygody Pimpusia Sadełko

bajka polska

wierszowana

I. Szkoła

Szkoła pani Matusowej

Głośne w świecie ma przymioty,

Uczęszczają do niej wszystkie

Dobrze wychowane koty.

Już to sam nieboszczyk Matus

Był wybornym pedagogiem,

I prowadził przez lat wiele

Znaną pensję „Pod batogiem”.*

Ilustracja: Max Kunzli

Kot to był uczony wielce;

A siadywał na zapiecku,

Pomrukując sobie zcicha

Po łacinie i po grecku.

Osierocił wszakże szkołę,

I zostawił żonę wdowę,

Gospodarną, zabiegliwą,

Jejmość panią Matusową.

Szkoła dalej szła swym trybem,

Tylko znak jej: „Pod batogiem”

Usunięty został ze drzwi,

A zrobiony: „Kot z pierogiem”.

Łatwo pojąć, jak ta zmiana

Rozszerzyła pensji sławę,

Młode kotki na naukę

Biegły, jakby na zabawę.

Jedna matka synka wiodła,

Druga swą córeczkę małą,

Byle każde z pensji godła

Choć kruszynę skorzystało.

Nic milszego bowiem dziatki,

Jak kot pięknie wychowany,

Taki, jak go tu widzicie,

Nad miseczką od śmietany

II. Szczęście rodzinne.

Żyli sobie wtedy w mieście

Imci państwo Sadełkowie,

Którzy mieli jedynaka,

Cudo — kotka, co się zowie!

„Pimpuś” było mu na imię,

Skórka szara w żółte łaty.

Cały dzień na rękach siedział,

To u mamy, to u taty.

Kurząc fajkę, pan Sadełko

Jedynaka brał pod boki,

A zaś pani, przyśpiewując,

Wyprawiała różne skoki.

A pieścili, a chuchali

A broń Boże do roboty!

Zawsze tylko: „Mój ty skarbie!

Mój ty srebrny! Mój ty złoty!”

O, nic niema piękniejszego

Nad rodzinne, błogie życie!

Słodycz jego i rozkosze,

Na obrazku tym widzicie.

Szybko biegną miłe chwile,

Czas przemija lotem ptaka...

Niema rady! Trzeba zacząć

Wychowanie jedynaka.

Pimpuś wyrósł, jak na drożdżach,

Ale w głowie — same psoty.

W jego wieku dawno siedzą

Nad książkami inne koty.

Tak więc państwo Sadełkowie

Rozstają się z dzieckiem drogiem.

I oddają, we łzach, synka

Na naukę „Pod pierogiem”.

III. Lekcja tańca.

Ledwie Pimpuś wszedł do szkoły,

Wnet usłyszał skoczne dźwięki;

Właśnie brały lekcję tańca

I panicze, i panienki.

Pierwszy Filuś, z białym gorsem,

Wdzięcznie ujął się pod boki,

I podniósłszy lewą nóżkę,

Śmiało daje sus szeroki.

Przy nim śliczna Kizia-Mizia,

W żółtej szarfie, w wielkiej kryzie

I w sukience tańczy białej...

— Czy widzicie Kizię-Mizię?

Za nią hasa Łupiskórka,

Tancerz znany z swej ochoty,

Celujący uczeń szkoły,

Co wyprzedził wszystkie koty.

Dalej Lizuś i Trojaczek

Trzymają się za pazurki,

Naśladując żwawo skoki

Wybornego Łupiskórki.

Z uwielbieniem i zazdrością

Patrzy na to Pimpuś zdala.

Radby także ciąć hołubce,

Lecz brak stroju nie pozwala.

Wnet też pani Matusowa

Wstążkę wiąże mu u głowy,

I u pasa zręcznie spina

Półgarnitur nankinowy.

Miauknął Pimpuś zachwycony

Tak przedziwną tualetą,

I do tańca zaraz staje

Z piękną panną Sofinetą.

Sofinetka z wdziękiem wodzi

Spuszczonemi w dół oczyma,

A że jeszcze jest nieduża,

Więc łapeczkę w buzi trzyma.

Pimpuś omal z garnituru

I ze skóry nie wyskoczy;

Przy muzyce idzie kociej

Do wieczora bal ochoczy.

Kot nie może być niezgrabnym,

Jakby niedźwiedź jaki bury...

Gdyby ruszyć się nie umiał,

Któżby łowił myszy, szczury?

IV. Rozstanie.

Uściskany, opłakany,

I na progu i za progiem,

Został Pimpuś pensjonarzem

Sławnej szkoły „Pod pierogiem”.

Zrazu żal mu nieco było

Żegnać tatę, żegnać mamę;

Popłakiwał nawet sobie,

Gdy zamknięto za nim bramę.

Lecz się wkrótce rozweselił,

Na wysokim siadłszy stołku,

Gdy zobaczył pełen talerz

Smakołyków na podołku.

Mama kotka mu kupiła,

Tato biczyk i piłczkę,

Więc choć łza się zakręciła,

To ot tylko tak... troszeczkę.

Ale państwo Sadełkowie,

Ci utulić się nie mogą,

I miłego jedynaka

Opłakują, idąc drogą.

Już im z oczu znikła szkoła

Z ogrodzeniem swem zielonem,

A to on, to ona staje,

By zamachać choć ogonem.

Tak ów żeglarz, gdy na łodzi,

Od miłego brzegu płynie,

Chustką na znak wieje białą

Przyjaciołom i rodzinie.

O nie wiedzą tego dziatki,

Jaka po nich pustka głucha,

Gdy do próżnej wszedłszy chatki,

Matka staje, patrzy, słucha...

Słucha wiatru, co przelata,

Po szerokim wiejąc świecie,

Czy jej wieści nie przynosi?

Czy nie tęskni miłe dziecię?

Późno w nocy siedzi, duma,

Na samotnej chaty progu,

Aż w opiekę odda świętą

Oddalone dziecię Bogu.

V. Marsz z kuchni!

Zjadłszy swoje specyjały,

Oblizał się nasz kocina,

I rzekł: — Jakoś ta nauka

Wcale nieźle się zaczyna.

— Chwalić Boga, że rodzice

Do takiej mnie dali szkoły,

Gdzie prócz tańca i jedzenia

Obce inne są mozoły.

— No, co prawda, już i w domu

Do tegom się nie sposobił.

Pytam nawet, niech kto powie,

Co jabym nad książką robił?

— Muszę tylko do śpiżarni

I do kuchni poznać drogę,

A najpierwszym uczniem w szkole

Na mój honor, zostać mogę!

Jakoż dobrał sobie Pimpuś

Kompanijkę tęgich kotów,

I wyprawił się do kuchni,

Na naukę dalszą gotów.

Biegną jeden przez drugiego,

I dalejże do kucharki:

— A, dzień dobry, pani Piętka!

Przyszliśmy tu zajrzeć w garnki!

Pani Piętka z wałkiem stała

Przy stolnicy pełnej ciasta.

A była to popędliwa

I niemłoda już niewiasta.

Jak zobaczy owe koty,

Jak nie krzyknie na nich zgóry:

— A leniuchy! A niecnoty!

A marsz z kuchni w mysie dziury!

Jaki taki, bliższy proga

Umknął zręcznie przed pogonią;

A zaś reszta się spotkała

Z pani Piętki twardą dłonią.

Płacze Kizia, Sofinetka,

Płacze Pimpuś nasz uczony,

I ze wstydem się wynoszą,

Pospuszczawszy w dół ogony.

— Ach i luby wiek dziecięcy

Ma swe troski i kłopoty...

Dziatki moje! Mądrość życia

Zdobywają we łzach koty!

VI. Katastrofa.

Trudno sobie wyobrazić

Coś milszego od tej sali,

W której malcy z „Pod pieroga”,

Obiad codzień zajadali.

Okno było tam weneckie,

Co na ogród się odmyka,

Książek pełno, a na ścianie

Portret męża nieboszczyka.

W pośrodku stół ogromny,

Osiem nakryć na nim leży,

Przy nim stoi wielki fotel

I krzesełka dla młodzieży.

Dobra pani Matusowa

Na fotelu zwykle siada

W białym czepcu, w okularach,

I paniątkom jeść nakłada.

A ze ściany mąż nieboszczyk

Na siedzących patrzy zdala,

I wąsami, zda się, rusza,

Zda się, grozi lub pochwala.

O, niejeden już tam przeszedł

Obiad smaczny i wesoły,

Kiedy Pimpuś, nasz bohater,

„Pod pierogiem” wszedł do szkoły.

Serce mocno mu zabiło,

Gdy zobaczył wielką salę;

A miał właśnie żółtą kurtkę

I wyglądał doskonale.

— No, siadajcie, drogie dzieci! —

Rzecze pani Matusowa.

— Tylko cicho się sprawiajcie,

Bo mnie dzisiaj boli głowa. —

Siadły kotki, milcząc jedzą,

Ten to ów języczkiem chłepce,

A tak cicho, że dosłyszy,

Co tam w kątku myszka szepce.

Ale Pimpuś, ten miał zwyczaj,

Że kołysał się na stołku.

Raz i drugi rzecze pani:

— Przestań, proszę, mój aniołku! —

Pimpuś zerka na nią z boku,

Potem chwilkę siedzi cicho,

Aż znów bujać się zaczyna,

Tak go kusi jakieś licho.

Trącają go łokciem kotki,

Że to brzydko, że nieładnie...

— A przestańże! — woła pani,

— Bo ci jeszcze stołek padnie!

Ledwie słów tych domówiła,

Rrrrrym!... Jak długi Pimpuś leży,

Za nim obrus, za obrusem

Grad miseczek i talerzy...

Korzystają z chwili koty,

Gwałt się robi niesłychany...

Groźnie patrzy mąż nieboszczyk

I wąsami rusza z ściany...

Pimpuś, w obrus owinięty,

Z miejsca ruszyć się nie może,

Co się dźwignie, to ze stołu

Lecą za nim łyżki, noże...

Lizuś chwyta kubek z miodem,

Łupiskórka mu wydziera,

Filuś cały na stół włazi,

I łapkami sosy zbiera.

Pani iskry lecą z oczu,

Nie wie, co w tem robić piekle...

Kizia drze się wniebogłosy,

A Trojaczek miauczy wściekle.

Jedna tylko Sofinetka

Z śmiechem rzecze: — Już powiadam,

Że najgorsze te chłopaki

Z całej szkoły, proszę Madam!

I spokojnie, jak przystało

Dla uczącej się panienki,

Siedzi sobie, tylko ogon

Jej wygląda z pod sukienki.

Jedno drapie, drugie bije,

Pełno krzyku, pisku, wrzasku,

Trudno nawet opowiedzieć

I przedstawić na obrazku.

Ilustracja: Max Kunzli

VII. Zwierzenia.

Z obwiązaną leży głową

Nasza wdowa ciężko chora.

Przyjaciółka, pani Kopka,

Sprowadziła jej doktora.

Właśnie lekarz znakomity

Skrzypnął drzwiami od alkierza;

Obie damy szepcą zcicha,

Jedna drugiej troski zwierza.

— Pimpuś?... Ależ to zakała!

To skończony jest niecnota!

W życiu mojem nie widziałam

Rozpustnego równie kota.

— Co za ruchy! — Co za miny!

— A obyczaj! — A maniera!

— Czy uwierzy droga pani

Że on łapką nos uciera?...

— Co nagadam się, naproszę,

Wszystko jakby szło za płoty!

— Ach już niema nic gorszego,

Jak hodować cudze koty!

— Gdyby żył mój mąż nieboszczyk,

Oj dałby mu on naukę,

I pamiętne na rok cały,

Za dzisiejszą z stołkiem sztukę!

— Lecz cóż pocznę ja, niewiasta,

Delikatna słaba wdowa!.. —

Tu do oczu chustkę wznosi

Dobra pani Matusowa.

A tymczasem Łupiskórka

I Trojaczek niosą wodę,

Myją, czyszczą, zamiatają,

Byle tylko zatrzeć szkodę.

Ilustracja: Max Kunzli

Naprzemiany inne kotki

Dają tamtym pomoc zwinną,

Bo tak właśnie, dzieci drogie,

W koleżeństwie być powinno.

VIII. Pasterka.

Mała kotka Sofinetka

Strój pasterski wdziała na się,

I usiadłszy na murawie,

Tekturowe owce pasie.

Słonko świeci na błękicie,

W młodym gaju szumią drzewa,

Sofinetka patrzy w niebo,

I piosenkę taką śpiewa:

— Miau! Miau!... Owce moje,

Miau!... Wilczków się nie boję.

Miau!... Wilczki w boru siedzą,

Miau!... Owiec mi nie zjedzą!

— Miau! Miau!... Brzęczy kosa,

Miau!... A ja chodzę bosa,

Miau!... Łezki moje lecą,

Miau!... Jak ta chłodna rosa!

— Miau! Miau!... Mojaż dola,

Miau!... Szła sobie przez pola,

Miau!... Nóżkę wykręciła,

Miau!... Gdzie ta czarna rola!

Tak to śpiewa Sofinetka,

I żałośnie sobie wzdycha!

Przy niej owce tekturowe

Stoją, pobekując zcicha.

IX. Bójka.

Pytacie się, miłe dziatki,

Co też Pimpuś robił wtedy?

— Pimpuś?... Ależ ten niecnota

Znów nawarzył świeżej biedy!

Właśnie pani Matusowa,

Uczuwszy się zdrowszą nieco,

W nocnym czepku i w pantoflach

Do sypialni szła ze świecą,

Kiedy nagle w korytarzu

Wrzask piekielny się odzywa...

— Nic innego, dom się pali! —

Myśli wdowa ledwo żywa.

Bez tchu biegnie, drzwi otwiera,

Patrzy... Aż tam, koniec świata!

Prześcieradła, kołdry, jaśki,

Cała pościel z wiatrem lata.

Filuś miauczy przyduszony

Poduszkami wśród pokoju,

Sofinetka biegnie skarżyć,

W negliżowym bardzo stroju.

Łupiskórka i Trojaczek

Drą się, jakby w lesie żbiki,

A na łóżku Pimpuś stoi,

Wódz tej całej bijatykii.

— Jezus Marja!... — Pani woła,

Załamując łapki obie. —

Co ja, wdowa nieszczęśliwa,

Z tym hultajem dzisiaj zrobię?

Jak tam poszła cała sprawa,

Jak się wszystko to skończyło,

O tem nawet, drogie dziatki,

I wspominać mi niemiło.

Tyle tylko wam opowiem,

Że nazajutrz przez dzień cały

Filuś, Lizus i Trojaczek

Prześcieradła z łóżek prały.

A zaś Pimpuś, w pustej sionce,

Bez munduru dla pokuty,

Od samego musiał rana

Z całej pensji czyścić buty.

X. List.

Usiadł Pimpuś z piórem w łapce,

Chcąc rodzicom donieść w liście

O żałosnych swych przygodach,

I tak pisze zamaszyście:

— Droga Mamo! Drogi Tato!

Bardzo mi tu źle jest w szkole.

Jeżeli mnie Tata kocha,

To do domu wrócić wolę

Jeść tu dają bardzo mało,

Dokazywać — ani trocha,

Proszę przysłać mi ciasteczek,

Jeżeli mnie Mamcia kocha!

Mało serce mi nie pęknie,

Że się muszę żegnać z Wami!

Kochający Pimpuś". — Tu się

Nasz kocina zalał łzami.

I niewiele myśląc, włazi

W trzewik męża nieboszczyka,

I wspomniawszy dom rodzinny,

Gorzko płacząc, łzy połyka.

XI. W „noska”.

O, wy latka młodociane!

O, dziecięcy wieku błogi!

Jakie krótkie są twe żale,

Twoje smutki, twoje trwogi.

Nie tak szybko w letni ranek

Srebrna rosa schnie na kwiecie,

Jak te łezki brylantowe

W modrych oczach twoich, dziecię!

Ilustracja: Max Kunzli

I nie z takim chmurkę w maju

Rozdmuchuje wiatr pośpiechem,

Jak na liczku twem rumianem

Znika smutek przed uśmiechem.

Chwilki życia na twem niebie

Złotą mienią się obręczą.

Dusza twoja to obłoczek,

Malowany śliczną tęczą!

Tak i kotki z „Pod pieroga”

Dnia trzeciego zapomniały

O tej burzy, co wieczorem

Szkolny gmach wstrząsnęła cały.

Jako znika cień o wschodzie,

Tak zniknęła w sercach troska,

A prześliczna Kizia-Mizia

Grę prowadzi, zwaną „W noska”.

Gra ta, bardzo znakomita,

Na tem, dziatki me, polega,

Że się kotek kotka chwyta

I po całym domu biega.

Chwytać trzeba za obróżkę,

A kto jej na szyi nie ma,

Tego się za nosek bierze

I w pazurkach mocno trzyma.

XII. Pokusa.

Ale młody pan Sadełko

Tak rozmyśla sobie w ciszy:

— Nie będę się wcale wdawał

Z tym narodem Dusi-myszy!

— Niechaj mi, kto zechce powie,

Czy to nie jest arcy głupie,

Żeby jeden kot za drugim

Tak biegały razem w kupie?

Albo kocia „Ślepa babka”?

Śmiech mnie bierze, daję słowo,

Gdy po kątach Łupiskórka

Z przewiązaną lata głową.

Ilustracja: Max Kunzli

Innych dla mnie zabaw trzeba!

Kiedym był na Ujazdowie,

Tam zachwycał mnie karnawał

I huśtawka, co się zowie.

A jaka tam gimnastyka!

Towarzystwo jak dobrane!

Te naprzykład, cudzoziemskie

Paniczyki, psami zwane.

Wprawdzie inna jest ich mowa

I pochodzą gdzieś zdaleka,

Ale cóż mnie to obchodzi,

Czy on miauczy, czy on szczeka.

Za to jaka postać tęga!

Jak się noszą okazale!

Dziś po lekcjach, daję słowo,

Na Ujazdów do nich walę!

XII. Kompanijka.

Jak pomyślał, tak i zrobił.

Zanim się spostrzegła wdowa,

Pimpuś w palcie, w kapeluszu,

Wali wprost do Ujazdowa.

Idąc, mruczy: — Choć raz przecie

Ulżę sobie szkolnej nudy!...

Aż tu jak wypadną za nim

Trzy zajadłe kundle z budy!

Jak nie zaczną naszczekiwać:

— Ham ham!... Ham ham!...

— Huź go kota!

Pimpuś w nogi. Patrzy tylko,

Gdzie jakiego dopaść płota.

Zgubił palto i kapelusz,

Obces za nim pędzą psiaki,

Ten po uchu, ten po grzbiecie,

— A ty taki!... A owaki!...

— Ach, panowie! — Pimpuś woła —

Chciałbym trochę się zabawić!

Nazywam się Pim...! —

Tu wrzasnął,

Bo go kundys począł dławić.

Postradawszy część ogona,

Skoczył Pimpuś, co ma siły,

Aż pod samą szkolną bramę

Psy go szarpiąc przepędziły.

Ledwo dowlókł się kocina,

I w kąciku legł zbolały.

A tymczasem inne kotki

W „ślepą babkę” sobie grały.

XIV. Postanowienie.

W nocy lament... Co takiego?

A to Pimpuś miauczy srodze.

Kawał futra brak na grzbiecie,

Po psich zębach znak na nodze...

Wstaje pani Matusowa:

Kataplazmy, szarpie, plastry...

— Ach już nigdy — stękał Pimpuś —

Nie zaczepię psiej hałastry.

Całą noc biegały koty,

Ten z miseczką, ten ze świecą...

Aż nad ranem ledwo Pimpuś

Obwiązany usnął nieco.

Długie potem przyszły chwile

Rozmyślania i niemocy.

Nieraz Pimpuś i zapłakał

W swem łóżeczku siedząc w nocy.

— Ach! Cóżem ja, nieszczęśliwy,

Najlepszego zrobił w świecie!

Jakże teraz się rodzicom

Pokażę z tą łatą w grzbiecie!...

— Ach! Czekają oni ze mnie

I pociechy i podpory...

A ja, próżniak niegodziwy,

Cóżem zrobił do tej pory?

Drogi tato! Droga mamo!

Miły domku mój rodzinny!

Już ja teraz się poprawię

I zupełnie będę inny!

Przebacz, przebacz, drogi tato!

Błogosław mi, mamo droga!

Wasz jedynak teraz będzie

Pierwszym uczniem

z „Pod pieroga”.

Czy dotrzyma Pimpuś słowa,

Oto ja się już nie boję!

Któżby ojca, matkę drogą

Chciał zasmucić, dziatki moje?

* batog - skórzany bicz z krótką jękojeścią

Autor: Maria Konopnicka

Ilustracje: Jerzy Flisak/ Józef Czerwiński/

Aleksandra Kucharska - Cybuch

Wydawnictwo Nasza Księgarnia rok 1956 i 1982

oraz Zielona Sowa 2006 

Nasza Księgarnia 1956 rok, il. Józef Czerwiński

Zielona Sowa, 2006 rok,  il. Aleksandra Kucharska - Cybuch

Wysłuchaj też bajki muzycznej: