Bajka o popie i jego parobku Jołopie - bajka rosyjska

Bajka o popie i jego parobku Jołopie

bajka rosyjska

Był raz pop,

Głupi jak czop.

Chodził pop po jarmarku,

Kupiłby jakiego towarku.

Rozgląda się wokoło,

Patrzy — idzie Jołop,

Idzie przed siebie,

A dokąd — sam nie wie.

Ilustracja: Stanisław Kowalow

„Wczesny ptak z dobrodzieja. Czego szukasz?”

Pop mówi: „Potrzebny mi parobek: kucharz

I żeby jednocześnie

Był za koniucha i cieślę,

A gdzie znaleźć takiego

Robotnika niezbyt drogiego?”

Mówi Jołop: „Będę ja ci służył pilnie,

Gorliwie i bardzo usilnie,

Rocznie za trzy prztyczki w twój czub,

A jeść będę sam warzony bób.”

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Zaczął pop medytować,

W głowę się skrobać,

Bo to trzeba odróżniać prztyk od prztyka...

Ale co tam! Ryzyka-fizyka.

Mówi pop do Jołopa: „Zgoda.

Obydwu nam będzie wygoda.

Pomieszkaj ty w moim obejściu trochę,

Pokaż swoją ochotę i robotę.”

Ilustracja: Andrzej Fąnfara

Mieszka Jołop u popa, wiedzie mu się przednio,

Śpi na słomie, je za czterech, robi za siedmiu.

Jeszcze ciemno na dworze,

A Jołop już zaprzęgnie, zaorze,

Ilustracja: Antoni Uniechowski

W piecu napali, narychtuje wszystko, zakupi,

Jajeczko upiecze i sam obłupi.

Ilustracja: Stanisław Kowalow

Popadia się nachwalić nie może parobka,

Popówna tęsknym oczkiem zerka na Jołopka,

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Popiątko mówi mu: tatku, cacy!

On kaszą chłoptasia karmi, niańczy go po pracy.

Ilustracja: Stanisław Kowalow

Tylko pop Jołopa nie lubi,

Nigdy go nie przyhołubi,

zapłacie myśli często-częściutko,

Czas ucieka, termin blisko-bliziutko.

Nie je pop, nie pije, drzemki nie ucina,

Już zawczasu mu trzeszczy łepetyna.

Idzie pop do popadii, powiada:

„Tak to i tak. Co nam robić wypada?”

Babski rozum, wiadomo, sprytniejszy,

Na chytrości rozmaite wymyślniejszy.

„Znam ja sposób — powiada popadia —

Żeby od nas ta nieprzyjemność odpadła.

Zadaj ty mu robotę niemożebną,

A żądaj, żeby ją wypełnił na pewno.

Tym sposobem od rozprawy głowę zbawisz

I Jołopa bez zapłaty odprawisz.”

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Poczuł się pop weselej,

Na Jołopa zaczął patrzeć śmielej.

Jak nie krzyknie: „Chodź tu, głupi chłopie,

Mój parobku wierny, Jołopie!

Słuchaj: mam umowę z diabłami,

Że mi będą myto płacić do mojej śmierci samej,

Dobry dochód, nie trzeba lepszego,

Ale od trzech lat nie płacą grosza złamanego.

Jak się najesz swojego bobu,

Ściągnij mi z diabłów całkowity niedobór.”

Ilustracja: Aleksandra Michalska - Szwagierczak

Jołop nic nie odpowiedział,

Poszedł nad morze, na brzegu siedział.

Zaczął tam kręcić postroniec

I w morzu moczyć drugi koniec.

Wylazł z morza stary Bies:

„Czego tu, Jołopie, chcesz?”

„Chcę tutaj morze postronkiem marszczyć

I was, plemię przeklęte, martwić.”

Ilustracja: Stanisław Kowalow

Stary Bies pomarkotniał naraz:

„Za co, powiedz, taka niełaska na nas?”

„Jakże za co? Nie wpłacacie daniny,

Przepuściliście, sobaki, trzy terminy.

Ale zaraz będzie inna zabawa:

Wielkie przeciwieństwo idzie na was.”

„Jołopciu, nie marszcz morza, miej litość,

Zapłacimy tobie pełną należytość.

Czekaj, wyślę do ciebie wnuka.”

Ilustracja: Stanisław Kowalow

Jołop myśli: „Tego zwieść nie sztuka.”

Wypłynęło przysłane biesiątko,

Zamiauczało jak głodne kociątko:

„Witaj, chłopku Jołopku, witaj,

Jakiego ci trzeba myta?

Nic o mycie nie słyszeliśmy dotąd,

Ominął nas, czartów, ten kłopot.

Ale weźmy tak: bez namowy,

Tylko z naszej wzajemnej umowy,

Żeby już na przyszłość był spokój:

Kto wpierw morze obiegnie wokół,

Ten pełne myto zarobi,

A tymczasem się tam worek przysposobi.”

Zaśmiał się na to Jołop szydersko:

„Także coś wymyśliłeś! Niepodobieństwo!

Jakże tobie się mierzyć galopem

Ze mną, z samym Jołopem?

A to ci mi posłali chwata!

Poczekaj na mojego młodszego brata.”

Ilustracja: Aleksandra Michalska - Szwagierczak

Jołop zaraz do lasku się przeszedł,

Złapał dwa zajączki — i w mieszek.

Znowu nad morze przychodzi,

A biesiątko tam sobie chodzi.

Jołop za uszy trzyma jednego zajączka:

„Tak teraz tańcuj, jak ja ci pobrzdąkam.

Ty, biesiątko, jeszcześ dzieciątko,

Ze mną mierzyć się niemogątko,

Byłaby to tylko czasu strata,

Przegoń najpierw mojego brata.

Raz, dwa, trzy! Prędzej!!”

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Już biesiątko za zajączkiem pędzi.

Biesiątko brzegiem morza po piasku,

A zajączek do domu, do lasku.

Aż tu, morze dokoła obiegłszy,

Przyleciało biesiątko, nosem wietrzy,

Całe mokrzuteńkie, ledwo dyszy,

Łapką się wyciera, a język wisi.

Ilustracja: Stanisław Kowalow

„Dobra jest! — myśli — zgnębiłem głuptaska”,

Ale patrzy — a głuptasek braciszka głaska

Przygadując: „Braciszku mój, serdeńko,

Zmęczyłeś się, biedaczku, odpocznij maleńko.”

Biesiątko posmutniało,

Ogon skuliło, całkiem spotulniało,

Patrzy na braciszka z ukosa.

„Czekaj — mówi — pójdę, myto przyniosę.”

Poszedł do dziadka. Mówi: „Źle!

Młodszy Jołop przegonił mnie!”

Stary Bies zadumał się zaraz,

A Jołop w taki wrzask, hałas,

Że się całe morze zakłębiło,

Rozruchało się, falami biło.

Wylazł wnuczek: „Dałbyś pokój, miej litość,

Przyślemy tobie całą należytość,

Ale słuchaj, kmiotku: oto pałka dębowa,

Wyznacz cel, jaki się tobie podoba:

Kto tę palkę dalej rzuci,

Ten z pełnym mytem do domu wróci.

Co? Boisz się o rączki delikatne?

Na co czekasz?” „Czekam na chmurkę, o — na tę!

Trafię ją tym patykiem

I zacznę z wami, diabłami, bijatykę.”

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Zlękło się biesiątko — i do dziada,

O Jołopiej przewadze opowiada.

A Jołop znowu wrzeszczy nad morzem

I diabłom grozi powrozem.

Znów biesiątko wylazło: „I na co ci to?

Chcesz? Damy tobie pełne myto.”

„Nie — mówi Jołop —

Odwróciło się koło:

Sam teraz warunki przedkładam

I tobie, wciornaski, robotę zadam,

Zobaczymy, jaka twoja siła:

Widzisz — tam — siwa kobyła.

Ty tę kobyłę podźwig

I ponieś z pół wiorsty choćby.

Poniesiesz kobyłę — myto już twoje,

A nie poniesiesz kobyły — ono, znaczy się, moje.”

Bies — szast!

Pod kobyłę wlazł,

Natężył się, biedaczek,

Naprężył się, nieboraczek,

Dźwignął kobyłę, dwa kroki stąpnął,

Na trzecim upadł, nóżki wyciągnął.

źródło: http://bibliodyssey.blogspot.com/

A Jołop mówi: „Gdzieś tam, durny biesie, wlazł,

Żeby znaleźć nas?

Nawet rękami nie potrafiłeś,

A ja, popatrz, nogami poniosę kobyłę.”

Skoczył na nią Jołopek aż miło,

Wiorstę tak przecwałował, że się kurzyło.

Zlękło się biesiątko — i do dziada,

O takowym zwycięstwie opowiada.

Ilustracja: Stanisław Kowalow

Nie ma co — zebrali czarci wszystkie myta,

Niesie Jołop worek na plecach, zębami zgrzyta.

Zobaczył go pop — skoczył za popadię,

Łydki mu się trzęsą, ledwo ze strachu nie upadnie.

Tam go Jołop dopadł,

Oddał myto, zapłaty żąda od popa.

Biedny pop,

Głupi jak czop,

Czuba nadstawił,

A Jołop mu trzy prztyczki sprawił:

Od pierwszego

Skoczył pop do sufitu samego,

Od drugiego

Zapomniał języka rodzonego,

A od trzeciego

Powypadały klepki ze łba starego.

A Jołop przygadywał: „Niech cię Bóg kocha!

Nie węszyłbyś, popie, gdzie taniocha.”

Ilustracja: Antoni Uniechowski

Autor: Aleksander Puszkin

Przekład: Julian Tuwim

Ilustracje: Aleksandry Michalskiej-Szwagierczak

 dla Wydawnictwa Dragon, 2019 /

 Andrzej Fąnfara/Stanisław Kowalow

Bajkę tą napisał Puszkin w stylu tzw. „rajesznych stichow”, 

celowo prymitywnymi środkami artystycznymi, arytmicznie, „antymetrycznie”.

Przekład powstał w Aninie 26 VIII — 2 IX 1949 r.

Ilustracje pochodzą z następujących wydań: 

Wydawnictwo Sara, 2002 rok, 83-7297-303-2

Wydawnictwo Nasza Księgarnia, 1951 rok

Wydawnictwo Raduga, 1987 rok